Tussen werelden van Juli Zeh gaat over de ook in Nederland actuele controverse tussen het weldenkende deel der natie en de rest.
Juli Zeh is in Duitsland een grote naam. Elke roman is tegenwoordig een bestseller, maar de Duitse schrijfster (en rechter) haalt zich ook veel ellende op de hals in de vorm van bedreigingen en scheldpartijen. Ongetwijfeld zal ook Tussen werelden van Juli Zeh weer stof doen opwaaien. Voor zover het mogelijk is om in een (goede) roman echt een kant te kiezen, valt het op in de romans van Juli Zeh dat ze zeer kritisch is op het weldenkende deel der natie. De intellectuele voorhoede, de progressieve beleidsmakers.
Tussen werelden van Juli Zeh gaat over de klassieke tegenstelling tussen de prachtige sluitende theorie die vaak tot het misverstand leidt dat de wereld maakbaar is en de weerbarstige praktijk. De roman vertelt het verhaal van Stefan en Theresa die elkaar na twintig jaar treffen in Hamburg.
Tussen werelden van Juli Zeh: kloof in vriendschap is kloof in de maatschappij
Hun eerste reünie eindigt in een ramp. Als studenten waren ze hecht, nu hebben ze nauwelijks nog iets gemeen. Stefan maakte carrière bij het grootste weekblad van Duitsland. Hij is een vre-se-lijke betweter op leeftijd die zijn best doet om met zijn nogal activistisch ingestelde jongere collega’s (en ondergeschikten) mee te komen. Een man met een rubberen ruggengraat en een onwaarschijnlijk lenige moraliteit die vooral met zichzelf bezig is en denkt dat zijn woke-bubbel het centrum van het universum is. Zijn activisme is vrij goedkoop (want vooral theoretisch), maar zijn theorieën zijn waterdicht (zolang de dagelijkse praktijk buiten beschouwing wordt gelaten).
Daartegenover staat Theresa. Zij nam de boerderij van haar vader in Brandenburg over en moet zien te overleven in een wereld waar anderen beslissen over haar branche. Vaak zijn dat lieden die weinig kaas hebben gegeten van het boerenbedrijf (vergelijk het met de in Nederland opgelegde kalenderlandbouw die tegenwoordig bepaalt dat boeren hun aardappelen voor 1 oktober geoogst moeten hebben). Komt bij dat ze in de grote steden hun mond vol hebben van goed en gezond en duurzaam voedsel, maar verwacht men dat de boeren het voor minder dan de kostprijs produceren.
In een uitgebreide mail- en app-wisseling legt Stefan Theresa uit hoe de wereld in elkaar zit en maakt Theresa doeltreffend gehakt van de valse profetieën die dit dwaallicht haar aan de neus hangt. In de tussentijd leer je heel veel bij over de manier waarop er in het weldenkende deel der natie wordt gedacht en tegen welke problemen echte mensen aanlopen. Mocht het je nog niet duidelijk zijn. En anders is het heel plezierig om er eindelijk eens in bevestigd te worden dat je het misschien nog helemaal niet zo gek geschoten hebt als je af en toe bij jezelf denkt dat de wereld helemaal gek geworden is.
Hoe dan ook: de twee staan inmiddels totaal anders in het leven. De twee vertellen elkaar over hun wereld en over hun ideeën. Zo komen nader tot elkaar, maar geraken ook steeds vaker in verhitte discussies en zo wordt hun vriendschap eigenlijk het spiegelbeeld van de politiek zo verdeelde land waarin zij (en wij) nu leven.
Een dergelijk thema kwamen we ook al tegen in Ons soort mensen waarin stedelingen op het platteland behoorlijk op de koffie komen met al hun goede bedoelingen. En in Onder Buren. Daarin ontvlucht Dora de stad en haar vriend. Deze jonge intellectueel smoort Dora in zijn verheven ideeën over de maatschappij en duurzaamheid. Dora sluit op het platteland vriendschap met een extreemrechtse skinhead. Los van de stadse havermelk drinkende elite in de stad ontdekt ze dat de mensen op het platteland veelal compleet andere zorgen hebben dan het klimaat.
De overeenkomsten met de situatie in Nederland zijn natuurlijk zonneklaar. Ze hangen in Duitsland de vlaggen niet op de kop, maar ook daar is de kloof actueel tussen ‘boeren en boswachters, progressieven en conservatieven, somewheres en anywheres’, zoals Karel Smouter het zo mooi omschrijft in zijn boek Blauw Wit Rood over de boerenrevolte.
Lijkt me duidelijk: iedereen die ook maar een beetje geïnteresseerd is in het huidige maatschappelijke debat moet Tussen werelden van Juli Zeh lezen.
BESTEL HIER ALLES VAN JULI ZEH
BESTEL HIER JE KATTENBROKKEN, LEKKERE GEURTJES, SCHOOLSPULLEN, KEUKENGEREI, KLEDING, BOEKEN, MUZIEK, SPORTSPULLEN EN STEUN LEESBEEST.
