Konvooi van Tommy Wieringa beschrijft de reis van een ‘stramme pennenlikker’ in Oekraïne. Kan hij zich nuttig maken?
Dat was even schrikken in juni toen ik de kop las boven een internetbericht van Op1: ‘Schrijvers Jaap Scholten en Tommy Wieringa laten het leven in Oost Oekraïne’. In een klap twee van mijn favoriete schrijvers weg?! Maar ik had te snel gelezen: achter deze onheilstijding stond nog het woordje ‘zien’. Ze laten het leven in Oost-Oekraïne zien.
Ze waren in het actualiteitenprogramma te gast om de zaak van de Oekraïners te bepleiten, nadat ze doodleuk naar het oorlogsgebied af waren gereisd om goederen af te leveren waar het Oekraïense leger z’n voordeel kon doen. Het hoeft ook niet te verbazen: Scholten en Wieringa kijken niet op duizend kilometer meer of minder.
Wieringa bezocht het land meermaals voor zijn roman Dit zijn de namen en ook in zijn familie-epos Nirwana speelt het grimmige Oekraïense front tijdens de Tweede Wereldoorlog een prominente rol.
Daarnaast zijn beide mannen betrokken bij de wereld. Ze beperken zich niet tot het schrijven van romans. Wieringa schrijft columns en geeft geregeld zijn kijk op de wereld in essays, zoals bijvoorbeeld in Gedachten over onze tijd.
Konvooi van Tommy Wieringa steekt een paar spaden dieper
Waar beide schrijvers, net terug van een reis, in een actualiteitenprogramma even vlug wat vertellen en hun mening geven (‘Het westen moet Oekraïne blijven steunen’, was de strekking), Konvooi van Tommy Wieringa is de geschreven weerslag van deze reis. Dit boek steekt een paar spaden dieper.
De man leest veel, reist veel en dan gaat een mens als vanzelf veel nadenken. Als je dan toevallig zo in elkaar zit dat je de drang voelt om dingen op te schrijven, dan komt er vanzelf een boek uit als Konvooi.
En laat het dan maar aan Wieringa over om een verhaal te vertellen, waarin de stemmen van andere schrijvers doorklinken die over Oekraïne schreven. Wieringa voegt daar het nodig aan toe. Neem deze eenvoudige constatering: ‘Daar sta je dan als stramme pennenlikker met je machteloze woede’. Wel een geïnformeerde pennenlikker die de geschiedenis van dit land kent en laat meezingen in zijn verhaal.
Want ja, ze hebben wat spullen afgeleverd (auto’s, medische materialen) waar het leger wat aan heeft, maar het is natuurlijk ook maar een druppeltje op een gloeiende plaat.
